Akdeniz'deki Aslan Balığı İstilası.
12.12.2024 | Scuba Haber | Soner ErdoğanAkdeniz'deki Aslan Balığı İstilası.
Hollanda'daki Wageningen Üniversitesi ve Araştırma Merkezi'nden araştırmacılar , Akdeniz'deki aslan balığı istilasına ilişkin kapsamlı bir çalışma yayınladılar. Çalışmada, hızlı bir yayılma ve potansiyel ekolojik etkiler vurgulandı.
Açık erişimli NeoBiota dergisinde yayınlanan araştırma, aslan balığı türü Pterois miles'ın yaklaşık on yıl önce başlayan istiladan bu yana Akdeniz'deki topraklarını önemli ölçüde genişlettiğini gösteriyor. İstilacı tür, doğu Akdeniz'de varlığını kanıtladı ve gözlemler artık tür için uygun olmadığı düşünülen daha soğuk sulara kadar uzanıyor.
Kızıldeniz'den Akdeniz'e ulaşan Pterois miles ve Pterois volitans aslan balığı türleri , deniz ekosistemlerindeki en başarılı istilacı balıklar olarak kabul ediliyor ve istila edilen bölgelerdeki yerel balık topluluklarını ve biyolojik çeşitliliği büyük ölçüde etkileme kapasitesine sahip.
Aslan balıkları genel avcılardır ve yüksek koruma değerine sahip endemikler de dahil olmak üzere yerel balıkları yoğun bir şekilde avlayarak ekosistemleri etkilerler. Aslan balıklarına alışkın olmadıkları için, yerel av türleri genellikle bu yeni avcıdan kaçmazlar.
Baş yazar Davide Bottacini, "Bu yırtıcıları yıllarca inceledikten sonra, bu kadar farklı ortama nasıl kolayca uyum sağlayabildiklerini ve evrimleştikleri alanlardan çok farklı alanlarda nasıl başarılı olabildiklerini hayretle karşılıyorum" diyor.
"Böylesine gösterişli ve bizim için dikkat çekici bir avcının, avına fark edilmeden nasıl yaklaşabildiğini görmek her zaman etkileyicidir," diye devam ediyor.
Dünyadaki en büyük kapalı deniz olan Akdeniz, eşsiz bir ekosistemdir. 11.000'den fazla hayvan türüne ev sahipliği yapan, bazıları dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan, oldukça biyolojik çeşitliliğe sahip bir havzadır. Genetik çalışmalar, Akdeniz'de bulunan aslan balıklarının Kızıldeniz'den geldiğini ve muhtemelen Süveyş Kanalı'ndan girdiğini ortaya koymuştur.
Mevcut bilimsel verilerin ayrıntılı bir incelemesi yoluyla araştırmacılar, aslan balığının Akdeniz ekosistemleriyle etkileşimlerine ilişkin anlayışımızdaki boşlukları belirlediler ve bu zorlukları ele almak için gelecekteki araştırma yönlerini önerdiler. Bu tür bilgiler, biyolojik çeşitliliğin korunması için hayati önem taşıyan içgörüler sağlar ve sağlam ve etkili azaltma planları tasarlamayı amaçlayan politika yapıcılar için pratik çıkarımlar sağlayacaktır.
Çalışma ayrıca, aslan balığı gözlemlerinin izlenmesi ve raporlanmasında vatandaş bilimi girişimlerinin kritik rolünü vurgulayarak, devam eden araştırma çabalarını destekleyen değerli veriler sağlıyor. Bu tür bir toplum katılımı, istila dinamiklerinin anlaşılmasını geliştirmek ve etkili kontrol önlemleri tasarlamak için önemlidir.
Akdeniz'de Aslan Balığının Tarihi
Akdeniz'de ilk aslan balığı 1991 yılında İsrail kıyılarında bir trol teknesi tarafından yakalanmış ve şu şekilde tanımlanmıştır: P. miles . 2012'ye kadar başka aslan balığı rapor edilmedi, o yıl Lübnan'da iki örnek yakalandı. Kısa bir süre sonra aslan balığı Türkiye, Kıbrıs, Yunanistan ve İtalya'da rapor edildi. Aslan balıkları ilk olarak 2016'da Kıbrıs'ta büyük gruplar ve sayılar halinde rapor edildiğinde Akdeniz'de istilacı olarak kabul edildi . Aslan balıkları artık doğu Akdeniz'in büyük bir bölümünde yerleşmiş ve başarılı bir şekilde yayılmış durumda ve menzillerini batıya doğru genişletmeye devam ediyor.
Kuzey Kızıldeniz, biyolojik ve ekolojik olarak P. miles'a benzeyen başka bir aslan balığı türü tarafından mesken tutulmaktadır ; Pterois radiata . P. miles ve P. radiata, kuzey Kızıldeniz'in mercan resiflerinde sıklıkla birlikte ve karşılaştırılabilir miktarlarda bulunurlar. İlginçtir ki, P. radiata Akdeniz'de hiç yerleşmemiştir. Bilim insanları, P. radiata'nın daha küçük boyutu ve biraz daha yüksek habitat ve diyet uzmanlığı nedeniyle P. miles'dan daha az istilacı olabileceğini ileri sürmüşlerdir.
İstilayı Takip Etmek
Araştırmacılar, dalışları sırasında aslan balığı görüp görmediklerini ve onları ilk gördükleri yılı hatırlayıp hatırlamadıklarını sormak için Akdeniz kıyısındaki dalış merkezleriyle iletişime geçtiler. Gözlemler, çoğunluğu doğu Akdeniz'de olmak üzere 82 dalış merkezi tarafından bildirildi. Aslan balıkları, İsrail, Kıbrıs, Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk'tan yanıt veren hemen hemen her dalış merkezinde görüldü. Aslan balıkları, sadece iki yılda Akdeniz'deki istilacı menzillerini iki cephede genişletti: Kuzey Ege Denizi ve Güney Adriyatik Denizi.
Ne yapılmalı?
İstilanın başlamasından kısa bir süre sonra Akdeniz'de avlanma turnuvaları düzenlendi. Avlanma yerel ölçekte etkili olabilse de, aslan balıklarının istila edilen alanlarından yok edilmesi üç nedenden dolayı imkansız olarak kabul edilir.
Aslan balığı için aktif olarak zıpkınla balık avlamanın gerektirdiği çaba yüksektir ve ayıklama turnuvalarında kapsanabilecek alanları sınırlar
Ayıklama girişimleri nispeten sığ sularla (0-40 m) sınırlıdır, istilacı aslan balıkları ise çok daha derin sularda yaşayabilir ve büyük kümeler 300 m derinliğin ötesinde bile görülebilir
Aslan balıkları, zıpkınla balık avlayanların oluşturduğu av baskısına, yaklaşan dalgıçlara karşı daha temkinli davranarak uyum sağlar ve aynı alanlarda tekrarlanan ayıklama girişimlerinin etkinliğini azaltır. Araştırmacılar, ayıklamanın bu nedenle kesin bir çözümden ziyade bir sınırlama önlemi olarak görülmesi ve yüksek ekolojik ilgi alanlarına odaklanılması gerektiği sonucuna varmıştır.